PL EN DE
MIEJSCA LITERATURY | FILIP SPRINGER – spotkanie autorskie DOMY Z BETONU

22|08|2014 Galeria Miejsce sztuki44 17:00

FILIP SPRINGER – Reporter i fotograf współpracujący z największymi polskimi tytułami („Polityka”, „Rzeczpospolita”, „Przekrój”, „Newsweek”). Fotografie prezentował na wystawach indywidualnych w Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Gdyni, Lublinie i in. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Narodowego Centrum Kultury. Współpracował z PWSTiF w Łodzi, Amnesty International Polska, Greenpeace Polska, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, obecnie związany z warszawskim Instytutem  Reportażu. Jego reporterski debiut – „Miedzianka. Historia znikania” (2011) – znalazł się w finałach Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Literackiej Gdynia. Był także nominowana m.in. do Środkowoeuropejskiej Nagrody Literackiej Angelus oraz jest Laureatem Stypendium im. R. Kapuścińskiego. W roku 2012 opublikował „Źle Urodzone. Reportaże o architekturze PRL-u”, a w 2013 książki „Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni” oraz „Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach”.

Tytuł spotkania autorskiego: DOMY Z BETONU – Filip Springer, jeden z najbardziej utalentowanych reporterów młodego pokolenia, jest autorem, który z wnikliwością i podejrzliwością penetruje przestrzenie naszego wspólnego zamieszkiwania. W ostatnich publikacjach podejmuje temat fizycznej postaci domu, domu wcielonego w materię, ale który nadal jest przecież przedłużeniem egzystencji jednostek: funkcją sposobu ich życia, emanacją potrzeb, lęków, marzeń oraz pychy, leżących u podłoża każdej mniejszej lub większej decyzji urbanistycznej. W książce „Źle urodzone” przybliża historię budynków-ikon architektury modernistycznej PRL-u, pyta o przyczyny wzbudzanych przez nie kontrowersji, okoliczności ich powstania i przyczyny zniknięcia. Wątek ten uzupełnia w reportażu biograficznym „Zaczyn”, poświęconym małżeństwu architektów Hansenów. Pisze o twórcach-wizjonerach, których niestety nikt nie posłuchał, a ich śmiałe i niestandardowe, ale skrojone na miarę człowieka projekty mieszkań przekształciły się w swoje własne przeciwieństwa, w miejsca, których już się nie wybiera, bo jest się na nie skazanym. Cykl poświęcony polskiej przestrzeni miejskiej zamyka wydana niedawno, ale głośna już publikacja „Wanna z kolumnadą”, będąca paradoksalnym dokumentem „tego, czego nie ma”, czyli chaosu i braku planowania przestrzennego. Autor przemierzył Polskę, by poprzez rejestrację miejskich absurdów opowiedzieć o naszym kraju i jego mieszkańcach, o ich mentalności i sposobie życia. Jest to opowieść tylko pozornie zabawna. Autor zwraca uwagę na niuanse, ale także na te aspekty miejskiej egzystencji, z którymi się zżyliśmy, które wydają cię czasem naturalne albo których nie lubimy, ale nie sądzimy, że mogłyby być inne: kicz niby-historycznych budowli, pastelozę blokowisk, brutalną ignorancję inwestycji komercyjnych, potrzebę odgradzania najmniejszego nawet wycinka przestrzeni, którą uznajemy za własną oraz rozpanoszenie się odrażających plakatów, banerów, billboardów, w których miasto się rozpływa, znika. Springer pisząc o miastach, opowiada o ich mieszkańcach. Gromadzi imponujący materiał dokumentacyjny, wykorzystuje indywidualne ludzkie historie oraz elementy reportażu śledczego, by na tej podstawie zaproponować czytelnikowi książki ważne, o istotnym znaczeniu tak dla rozumienia naszego zamieszkiwanego świata oraz nas samych, jak i dla rozwoju polskiego reportażu.

Od kilku lat cykl MIEJSCA LITERATURY stanowi jeden z najważniejszych elementów programowych Famy. W tym roku tematem przewodnim będzie zagadnienie domu i różne sposoby jego ujmowania przez literaturę: dom – miejsce narodzin wszelkich potencji, papierek lakmusowy przemian historycznych i kulturowych; rodzina – trauma, wyparcie, oziębłość emocjonalna, narzucone role społeczne, rozpad rodziny; model rodziny – zasada porządkująca czy normująca?; małe ojczyzny – tożsamość wsi i jej mieszkańców, ludowe mitologie, apoteoza odrębności; naród, państwo – ojczyzna wygnańca i uciekiniera, niechlubne epizody, kryzys zaufania do władzy, legislacja terroru; zderzenie tego, co wspólne z tym, co indywidualne; bezdomność duchowa; dekonstrukcja i rekonstrukcja pamięci; fizyczna postać domu – dom/budynek/miasto jako przedłużenie egzystencji jednostek, funkcja sposobu życia, emanacją potrzeb.

Moderator: DAREK FOKS – Poeta, prozaik i scenarzysta. Pracuje w redakcji „Twórczości”, gdzie prowadzi dział prozy. Brał udział w krajowych i międzynarodowych festiwalach literackich i wielokrotnie prowadził warsztaty literackie. Laureat m.in. głównej nagrody w konkursie poetyckim „bruLionu”, Nagrody im. Natalii Gall i – wspólnie ze Zbigniewem Liberą – Nagrody TVP Kultura za książkę „Co robi łączniczka”. Opublikował m.in. „Ustalenia z Maastricht” i „Wielkanoc z tygrysem”. Jego teksty publikowano w Czechach, Holandii, Serbii, Słowacji, Słowenii, USA, Ukrainie i Wielkiej Brytanii. Wydana nakładem ha!art książka „Kebab Meister” uzyskała nominację do Nagrody Literackiej Gdynia 2013. W roku 2014 został laureatem Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, a jego tom poetycki „Rozmowy z głuchym psem” jest nominowany do Nagrody Literackiej Nike oraz Nagrody Gdynia.

www.fama.org.pl/miejsca-literatury

© Filip Springer